पासपोर्ट म्हणजे काय ? | पासपोर्ट कसा काढावा?

पासपोर्ट कसा काढायचा|passport in marathi

पासपोर्ट कसा काढावा?

पासपोर्ट कसा काढावा ते आपण जाणून घेऊया. पासपोर्ट ची आवश्यकता आपल्याला नेमकी कुठेकुठे असते ?

शिक्षण, तीर्थक्षेत्र, पर्यटन, व्यवसायाच्या उद्देशाने, वैद्यकीय उपस्थिती आणि कौटुंबिक भेटीसाठी परदेश प्रवास करीता आवश्यक आहे. त्यांच्यासाठी पासपोर्ट एक अत्यावश्यक प्रवासी दस्तऐवज आहे.

यालाच मराठी मध्ये पारपत्र असे म्हणतात.

सर्व भारतीय नागरिक जे भारताबाहेर प्रवास करतात किंवा भारतातून निघून जाण्याचा हेतू आहेत. त्यांच्याकडे वैध पासपोर्ट किंवा प्रवासी कागदपत्र असणे आवश्यक आहे.

Passports Act 1967 अंतर्गत भारत सरकार सामान्य पासपोर्ट, डिप्लोमॅटिक पासपोर्ट, ऑफिशियल पासपोर्ट, आपत्कालीन प्रमाणपत्र आणि ओळखपत्राचे प्रमाणपत्र यासारखे विविध प्रकारचे पासपोर्ट आणि प्रवासी कागदपत्रे जारी करू शकते.

हे वाचलंत का? – * होम लोन भरण्यास असमर्थ असल्यास! या पद्धतीचा अवलंब करा.! * बालकामगार कायदा

भारतामध्ये तीन प्रकारचे पासपोर्ट आहेत. (Types of Passport)

१) पर्सनल पासपोर्ट
२) डिप्लोमॅटिक पासपोर्ट
३) ऑफिशियल पासपोर्ट

याबद्दल आपण एकेक करून माहिती घेऊया.

१) पर्सनल पासपोर्ट:- यालाच Ordinary Passport असे देखील म्हणतात. हा दिसायला गडद निळा कव्हर चा असतो. सामान्य नागरिकाला सामान्य प्रवास करण्यासाठी म्हणून दिले जाते, जसे की सुट्टीतील, अभ्यास आणि व्यवसाय ट्रिप. हा “P” पासपोर्ट आहे. P म्हणजे पर्सनल.

२) डिप्लोमॅटिक पासपोर्ट:- हा दिसायला मायऑन कव्हर चा असतो. भारतीय राजनैतिक, जारीक सदस्य, केंद्रीय कौन्सिल ऑफ मंत्री, काही उच्च दर्जाचे सरकारी अधिकारी आणि राजनयिक कौशल्यांचे सदस्य यांना हे पासपोर्ट देण्यात येते. तसेच विनंती केल्यावर अधिकृत व्यवसायावर प्रवास करणार्याला, उच्च-रँकिंग स्टेट-लेव्हल अधिकार्यांनाही हे दिले जाऊ शकते. हा “D” पासपोर्ट आहे. D म्हणजे डिप्लोमॅटिक.

३) ऑफिशियल पासपोर्ट:- हा पांढऱ्या रंगाचे पासपोर्ट असतो. अधिकृत व्यवसायावर भारत सरकारचे प्रतिनिधित्व करणार्‍या व्यक्तींना दिले जाते. हा “S” पासपोर्ट आहे. S म्हणजे सर्विस.

१९९५ मध्ये, २६ युरोपियन देशांनी एकमेकांशी विना सीमा नियंत्रणाशिवाय जाणे येण्यास करार केला होता. परंतु विमान प्रवाशांना कधी कधी ओळखण्यासाठी पासपोर्ट देखील विचारू शकतात.

पासपोर्ट काढण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे (Documents)

1) डेट ऑफ बर्थ साठी 10 वी ची मार्कशीट, आधार कार्ड, पॅन कार्ड, वोटर आयडी कार्ड किंवा ड्रायव्हिंग लायसेन्स. (यामधील कोणतेही एक) (३ झेरॉक्स प्रती, नोटरी अटेस्टेड)

2) रेशन कार्ड, इनकम टॅक्स विभाग असा अनुमान ऑर्डर, वोटर आयडी, आधार कार्ड, बँक पासबुक (३ झेरॉक्स प्रती, नोटरी अटेस्टेड)

3) पासपोर्ट साईज फोटोग्राफ -४ ते ५ प्रती

4) एनेक्चर फार्मेट-1 : यामध्ये भारताची नागरिकता आणि तुमचा क्रिमिनल रिकार्ड नसण्याचा एफिडेविट.

लग्न झाले असल्यास महिलांच्या बाबतीत मॅरेज सर्टिफिकेट लावणे आवश्यक आहे. तसेच जर लग्नात नाव बदलले असल्यास पासपोर्टच्या अर्जात दिलेल्याप्रमाणे अ‍ॅफिडेव्हिट (प्रतिज्ञापत्र) लिहून द्यावेत.

(वरील दिलेली कागदपत्रे याची जास्तीत जास्त झेरॉक्स ठेवणे आवश्यक आहे. तसेच जवळ फोटो कॉपी जास्तच असणे आवश्यक आहे.)

पासपोर्ट काढण्यासाठी किती फी लागते. (Application fees)

• पासपोर्ट काढण्यासाठी किमान १५०० ते २००० रुपये लागतात. (सध्याच्या काळात)

ऑनलाइन पासपोर्ट कसे काढायचे (Passport in marathi)

१) ई-फॉर्म सबमिशनद्वारे पासपोर्टचे नवीन किंवा पुन्हा अर्ज करण्यासाठी अर्जदारांनी पासपोर्ट सेवा पोर्टलवर नोंदणी करणे आवश्यक आहे.

२) नोंदणी केल्यानंतर पासपोर्ट सेवा पोर्टलवर लॉगिन करा.

३) पासपोर्टच्या नव्याने किंवा नव्याने ई-फॉर्म डाउनलोड करा.

४) डाउनलोड केलेला ई-फॉर्म भरा आणि Validate & Save बटण वर क्लिक करा. हे एक XML file तयार करेल जी सिस्टममध्ये अपलोड करण्यासाठी नंतर आवश्यक असेल.

५) XML file अपलोड ई-फॉर्मद्वारे अपलोड करा. या वेळेस पीडीएफ फॉर्म अपलोड करू नका. कारण सिस्टमद्वारे केवळ XML file स्वीकारली गेली आहे.

६) पासपोर्ट नव्याने किंवा पुन्हा जारी करण्यासाठी फॉर्म अपलोड केल्यानंतर, पासपोर्ट सेवा केंद्रात (पीएसके) अपॉईंटमेंट शेड्यूल करण्यासाठी “Pay and Schedule Appointment” बटण वर क्लिक करा.

७) पासपोर्ट सेवा केंद्र (पीएसके) स्थान शोधा आणि आपला पीएसके निवडा.

८) निवडलेल्या पीएसके येथे नियुक्तीची बुकिंग केल्यानंतर आपण क्रेडिट / डेबिट कार्ड (मास्टरकार्ड आणि व्हिसा), इंटरनेट बँकिंग (भारतीय स्टेट बँक (एसबीआय) आणि केवळ एसोसिएट बँका) किंवा एसबीआय बँक चालानद्वारे ऑनलाईन पेमेंट करू शकता.

९) आपण ऑनलाईन फी कॅल्क्युलेटरद्वारे पासपोर्ट सेवांसाठी शुल्क मोजू शकता.

१०) user Reference Number (ARN) किंवा Appointment Number असलेल्याची पावतीची प्रिंट घेऊ शकतात.

११) मूळ कागदपत्रांसह पासपोर्ट सेवा केंद्रावर (पीएसके) जन्मतारखेचा पुरावा, छायाचित्रासह ओळख पुरावा, राहण्याचा पुरावा आणि राष्ट्रीयतेचा पुरावा यांच्यासह भेट द्या.

• Police verification

पोलीस व्हेरिफिकेशन साठी घरी येऊ शकतात. घाबरण्याचे काही कारण नाही. ते फक्त बघायला येतात की, ज्या व्यक्तीने पासपोर्ट साठी फॉर्म भरला तो व्यक्ती अस्तित्वात आहे का आणि काही खालील दिलेले प्रश्न विचारतात जसे की-

१) तुमचं संपूर्ण नाव

२) हे घर तुमचं आहे की भाड्याचे

३) तुम्ही परदेशात कशासाठी जाणार आहेत.

४) तुमचे शिक्षण किती झाले आहे.

५) घरामध्ये किती सदस्य आहेत.

६) तुम्ही इथे किती दिवसापासून राहत आलेले आहात. इत्यादी.

माहिती दिल्यानंतर पोलीस त्याच्या शिफारस पत्राने पासपोर्ट ऑफिसला कडवतात. या सर्व प्रक्रियेत १५-२० दिवस जातात. नंतर पासपोर्ट तुम्हाला पत्राद्वारे घरपोच येते.

पासपोर्ट बद्दल या गोष्टी तुम्हाला माहीत असायला हव्यात. (Passport in Marathi information)

प्रथम पासपोर्ट जारी केले. १९८६ (सद्या ची आवृत्ती)	– १९२० (प्रथम आवृत्ती)
कुठल्या देशात परवानगी	– सर्व देशात चालतं.
हेतू	– ओळख म्हणून
पासपोर्ट साठी पात्रता	– भारतीय नागरिकत्व
पासपोर्ट वैधता (validity)	– 10 वर्षे (प्रौढ) 5 किंवा 10 वर्षे (वय 15 ते 18) 5 वर्ष (minor)
पासपोर्ट काढण्यासाठी खर्च प्रौढ: ₹ २,००० अल्पवयीन: ₹ १,०००	– प्रौढ: ₹ १,५००

पासपोर्ट दिसायला….

समकालीन सामान्य भारतीय पासपोर्टमध्ये सोनेरी रंगाच्या छपाईसह खोल निळे आवरण आहे. पुढच्या मुखपृष्ठाच्या मध्यभागी एम्बलम ऑफ इंडियाचे सुशोभित केलेले आहे.

देवनागरीतील “भारत गणराज्य” आणि “रिपब्लिक ऑफ इंडिया” हे चिन्ह प्रतीकाच्या खाली लिहिलेले आहेत. तर देवनागरीतील “पासपोर्ट” आणि इंग्रजीमध्ये “Passport” हे चिन्हाच्या वर लिहिलेले आहेत. स्टँडर्ड पासपोर्टमध्ये ३६ पाने आहेत. परंतु वारंवार प्रवासी (frequent travellers) ६० पाने असलेल्या पासपोर्टची निवड करू शकतात.

बायो डेटा पानामध्ये (pages) खालील माहिती दिलेली असते.

*प्रकारः

“P” – म्हणजे “वैयक्तिक ( personal)”, “D” – म्हणजे “डिप्लोमॅटिक”(Diplomatic), “S” – म्हणजे “सेवा”(service)

• देशाचा कोड: IND
• पारपत्र क्रमांक
• आडनाव
• दिलेली नावे
• लिंग
• जन्मतारीख
• जन्मस्थान
• जारी करण्याचे ठिकाण
• जारी करण्याची तारीख
• पासपोर्ट एक्सपायरी होण्याची तारीख
• पासपोर्ट धारकाचा फोटो
• पासपोर्ट धारकाचे जुने चित्र
• पासपोर्ट धारकाची सही
• माहिती पाने मशीन वाचनीय पासपोर्ट झोन (एमआरझेड) ने समाप्त होते.

पासपोर्ट नोट

सर्व पासपोर्टमध्ये हिंदी आणि इंग्रजी भाषेत एक नोट (note) लिहिलेली असते. नाममात्र भारतीय राष्ट्रपतींकडून सर्व देश आणि प्रांतातील अधिकार यांना उद्देशून असते.

भारतीय प्रजासत्ताक अध्यक्षांच्या नावाने जारी करणार्‍या pages अधिकार्‍याद्वारे सहसा शिक्कामोर्तब केले जाते आणि त्यावर स्वाक्षरी केली जाते.

तर वरील पोस्टमुळे तुम्हाला passport बद्दलची बरीचशी माहिती मिळाली असेलच.

अश्याच छान छान माहिती साठी महितीलेक ला भेट देत राहा. तर पुन्हा भेटूया एका नवीन माहिती सोबत.

धन्यवाद..!

अधिक माहितीसाठी येथे क्लिक करा……

• सागर राऊत

---

हे वाचलंत का? –

• Occupation म्हणजे काय?

🔴 माहिती लेक (MahitiLake) वरील आर्टिकल कॉपी-पेस्ट करून स्वतःच्या वेबसाईटवर टाकण्यास सक्त मनाई आहे. याचे उल्लंघन केल्याचे आढळल्यास कायदेशीर कॉपीराईट (DMCA) कायद्यानुसार कारवाई करण्यात येईल.